Faalangst bij lezen door een samenwerkingsprobleem van de ogen.

Faalangst bij lezen door een samenwerkingsprobleem van de ogen.

Kijk nou eens goed!

`Kijk nog eens goed wat er staat Bram!` Dit krijgt Bram regelmatig te horen van zijn leerkracht of van zijn ouders als hij een fout maakt bij het lezen. En Bram doet zijn best. Wat bedoelt de leerkracht? Dit is al de zoveelste keer dat hem wordt gevraagd om beter te kijken. Bram wil wel maar het lukt niet! Hij wordt onzeker, faalangstig zelfs.

Het systeem van vechten of vluchten wordt ingeschakeld.

Bram zijn vecht-vlucht-systeem wordt door de (faal)angst ingeschakeld: er komt adrenaline vrij in zijn lichaam om te vechten of te vluchten.

Maar Bram hoeft helemaal niet te vechten of te vluchten. Hij moet lezen wat er staat!

En dat is nou net het probleem. Bram heeft Fixatie Disparatie.

Wat is Fixatie Disparatie?

Fixatie Disparatie is een visuele disfunctie die een onjuiste samenwerking van de ogen veroorzaakt. Mensen hebben twee ogen die vanuit een verschillende positie hun werk doen. De ogen nemen afzonderlijk waar. Wat de ogen afzonderlijk zien, moet samenvloeien tot één beeld, het zogenaamde fixeren. Als we ergens naar kijken, is het dus belangrijk dat beide ogen goed samenwerken om tot één beeld te komen. Wanneer deze fixatie niet goed verloopt, spreken we van `disparaat`; Fixatie Disparatie.

Zowel Bram als de leerkracht weten niet dat Bram  Fixatie Disparatie heeft, een visuele disfunctie die maakt dat hij de dingen anders ziet dan de meeste mensen. Bram en zijn omgeving gaan ervan uit dat iedereen hetzelfde ziet, maar dat is niet zo!

Zicht en zien.

Zicht is het vermogen om via de ogen licht te ontvangen en dit door te seinen naar de hersenen. Zien is het vermogen om de binnenkomende visuele informatie op de juiste wijze te interpreteren en te begrijpen. Kijken doe je met je ogen, maar het `zien` wordt door je hersenen geregeld. Een visuele disfunctie kan de oorzaak zijn van `leesproblemen`.

Veel kinderen met een volledig zicht kunnen toch een (ernstig) visueel probleem met lezen en leren hebben; het zien.

Van de kinderen in de leeftijd van 7 tot 9 jaar heeft 15% lees- en leerproblemen. In een klas van 25 leerlingen betekent het dat gemiddeld vier kinderen een probleem hebben met lezen en leren.

Faalangst en lezen.

Bram heeft faalangst ontwikkeld door zijn zwakke leesprestaties. De faalangst zorgt voor de productie van adrenaline. De adrenaline die vrijkomt, activeert het vecht-vlucht-mechanisme en zorgt ervoor dat het bloed naar de lange spieren gaat; de armen om te vechten en de benen om te vluchten.
Doordat het bloed op dit moment nodig is voor de lange spieren, wordt het weggehaald bij de kleine spieren, waaronder de zes oogspieren rond de ogen.

Het gevolg is dat Bram naast de Fixatie Disparatie ook nog eens stress op zijn ogen ontwikkelt en in plaats van beter, juist slechter gaat zien.

Bram `kijkt` nog beter, maar hij ziet alleen maar wazige letters! Het is beter om als leerkracht te zeggen: `Kijk eens rustig Bram.`Daardoor zal de stress op de ogen verminderen!

Visuele disfunctie op tijd ontdekken.

Als de visuele disfunctie niet op tijd wordt gediagnosticeerd, ontstaan er situaties zoals in bovenstaand voorbeeld en worden de problemen erger en erger. En dat is nu precies wat we graag willen voorkomen. Stress op school is niet nodig.

Het kind hoeft niet te vechten of te vluchten, het kind moet alleen maar kunnen `zien` wat er staat!

Wat zou het mooi zijn als de samenwerking van de ogen bij elke leerling, die problemen heeft met lezen, spelling en/of concentreren, wordt onderzocht.

Onderstaand volgt een lijst met kenmerken van Fixatie Disparatie.

Bij een visuele disfunctie kan het kind van één of meerdere kenmerken last hebben.

Algemeen:

• vermoeidheidsverschijnselen na inspanning;
• hoofdpijn, `oogpijn` of `leesogen`;
• branderige ogen;
• droge ogen;
• lusteloosheid/vermoeid uit school;
• gevoelig voor licht;
• ongeluksgevoelig, snel stoten of struikelen;
• faalangst.

Sport:

• balans en evenwicht zijn verstoord;
• zwakke oog-handcoördinatie;
• slechte inschatting en/of timing om bal te vangen;
• bal niet zien aankomen.

Onderwijs:

• niet netjes op de lijnen schrijven;
• tong uit de mond bij schrijven;
• slordig handschrift;
• aanwijzen van de regel met lezen;
• hakkelend lezen;
• lezen niet leuk vinden;
• lezen kost veel energie;
• zwak tekstbegrip;
• zwak in contextsommen;
• in ogen wrijven tijdens lezen en/of schrijven;
• hoofd niet rechthouden tijdens lezen en/of schrijven;
• niet horizontaal kunnen schrijven op een blanco vel;
• spaties tussen geschreven woorden zijn onregelmatig;
• concentratieproblemen.

Het aantal kruisjes bepaalt de ernst van de mogelijke visuele disfunctie.

Herken je jouw kind in bovenstaande en wil je advies? Ik wil meer informatie.